Farzandingiz maktabda diqqatni jamlay olmayotganidan, tez-tez esidan chiqarib qoʻyayotganidan shikoyat qilayotgan bo‘lsa, bu vaziyatda faqat maktabdagi muammolarni yoki uyda yetarli darajada dars qilmaslikda ayblamaslik kerak.
Ko‘pincha bolalar orasida keng tarqalgan omega-3 va yod yetishmasligi diqqat va xotira muammolarining asosiy sabablaridan biri bo‘lishi mumkin.
Omega-3 miya uchun zarur
Omega-3 yog‘ kislotalari, xususan DHA (dokozageksayen kislotasi), miya hujayralari faoliyatini yaxshilashda katta rol o‘ynaydi. Ushbu moddalar neyronlar o‘rtasida signal uzatishni yaxshilaydi, bu esa diqqatni jamlash va xotirani mustahkamlashda muhim hisoblanadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, omega-3 yetishmovchiligi bo‘lgan bolalarda diqqat yetishmovchiligi sindromi (ADD) va xulq-atvor muammolari ko‘proq uchraydi.
— Xulq-atvor o‘zgarishlari, tez chalg‘ish va asabiylashish.
Yod — aqliy rivojlanish uchun asosiy modda
Yod esa qalqonsimon bez gormonlarining sintezi uchun zarur bo‘lib, miya rivojlanishi va umumiy metabolizm jarayonlarida muhim rol o‘ynaydi. Ayniqsa, yod yetishmovchiligi bolalarda aqliy rivojlanishni to‘xtatib, maktabda muvaffaqiyatsizliklarga olib kelishi mumkin.
Yod yetishmasligi qanday xavflarni keltirib chiqaradi ?
— Aqliy rivojlanishning kechikishi;
— Xotira va diqqat muammolari;
— Umumiy rivojlanishning sekinlashishi.
GENNY BOX: Omega-3 va yod tanqisligini bartaraf etuvchi mahsulot
Bolalar rivojlanishidagi bu kabi muammolarni hal qilish uchun GENNY BOX sizning eng yaxshi yordamchingiz bo‘lishi mumkin. Ushbu 100% tabiiy mahsulot omega-3 va yod yetishmovchiligini bartaraf etib, bolalaringizning jismoniy va aqliy rivojlanishini yaxshilashda katta yordam beradi.
GENNY BOX mahsulotining afzalliklari:
— Diqqatni jamlash qobiliyatini yaxshilaydi va xotirani mustahkamlaydi;
— Ko‘rish qobiliyatini oshiradi va ko‘zdagi charchoqni kamaytiradi;
— Aqliy va jismoniy rivojlanishni rag‘batlantiradi.
Farzandingizning sog‘lom o‘sishi va rivojlanishi uchun GENNY BOX ni tanlang! Bu nafaqat diqqat va xotirani yaxshilashga, balki umumiy salomatlik va rivojlanishga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadigan eng tabiiy va xavfsiz yechimdir.
Ramadan-1446 01 March 2025 in 52days11hours39minutes57seconds
Bolalar uchun to‘g‘ri ovqatlanish nafaqat sog‘liqni saqlash, balki ularning aqliy va jismoniy rivojlanishi uchun ham nihoyatda muhim. Omega-3 va yod kabi muhim moddalar yetarli darajada qabul qilinmasa, farzandingiz diqqatni jamlash va xotira bilan bog‘liq muammolarni boshdan kechirishi mumkin. Ushbu moddalarning tanqisligi rivojlanishda ortda qolish va umumiy sog‘liq muammolariga olirb kelishi mumkin.
Omega-3 — Miya faoliyati uchun zarur
Omega-3 yog‘ kislotalari bolaning miyasi uchun asosiy “yoqilg‘i” hisoblanadi. Ayniqsa, DHA omega-3 yog‘ kislotasi miya hujayralarining normal ishlashi uchun zarur bo‘lib, bolalar diqqatini jamlash va yangi bilimlarni o‘zlashtirish qobiliyatini yaxshilaydi. Agar bolangiz tez-tez chalg‘iydigan yoki yangi ma’lumotlarni qabul qilishda qiynalayotgan bo‘lsa, bu omega-3 yetishmovchiligining belgisi bo‘lishi mumkin.
Omega-3 ning foydalari:
➖ Diqqatni jamlash va o‘quv qobiliyatini oshiradi;
➖ Xotirani mustahkamlaydi va o‘rganish jarayonini tezlashtiradi;
➖ Xulq-atvordagi ijobiy o‘zgarishlarni qo‘llab-quvvatlaydi.
Yod — bolaning aqliy rivojlanishi uchun muhim
Yod yetishmovchiligi ham bolaning diqqat va xotirasiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Qalqonsimon bez gormonlarini ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan yod, bolaning asab tizimi va miyasi rivojlanishini qo‘llab-quvvatlaydi. Yod yetishmasligi aqliy rivojlanishdagi orqada qolish va xotira bilan bog‘liq qiyinchiliklarga olib keladi.
Yodning asosiy foydalari:
➖ Aqliy rivojlanishni qo‘llab-quvvatlaydi;
➖ Xotirani kuchaytiradi va intellektual qobiliyatlarni rivojlantiradi;
➖ Miya va asab tizimining sog‘lom ishlashini ta’minlaydi.
Bolalar uchun tabiiy va samarali yordam
Bolaning sog‘lom rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan omega-3 va yod yetishmovchiligini bartaraf etish uchun GENNY BOX eng samarali yechimlardan biri. Ushbu 100% tabiiy mahsulot farzandingizning aqliy va jismoniy salohiyatini to‘liq rivojlanishiga yordam beradi.
Nega aynan GENNY BOX ?
➖ Omega-3 va yod yetishmovchiligini tezda bartaraf etadi;
➖ Diqqatni jamlash va xotirani yaxshilaydi;
➖ Ko‘rish qobiliyatini oshirib, ko‘zdagi charchoqni kamaytiradi;
➖ Aqliy va jismoniy rivojlanishni qo‘llab-quvvatlaydi.
Bu mahsulot omega-3 va yod yetishmasligidan kelib chiqadigan barcha muammolarni hal qilishga yordam beradi va farzandingizning o‘qish jarayonida muvaffaqiyatlarga erishishiga yordam beradi.
Hakim Sino klinikasi o’z faoliyatini boshlaganiga hali ko’p bo’lmadi. Lekin shunga qaramay klinikaga keluvchi bemorlarning va bu yerdan davo topganlarning soni ortib bormoqda. Bunga sabab klinikada oliy toifali mutaxassislarning ishlashi, tahlillar va tekshiruvlar uchun kerakli barcha texnika va jihozlarga egaligi hamda barcha hodimlarning malakasini sabab deb olsak bo’ladi.
Klinikada statsionar davolanish ham mavjud!
Klinika hozirgi kunda quyidagi yo’nalishlarda bemorlarga xizmat ko’rsatib kelmoqda :
GEPATOLOGIYA
GASTROENTEROLOGIYA
KARDIOLOGIYA
ENDIKRINOLOGIYA
ENDOSKOPIYA
NEVROLOGIYA
FIBROSKAN
UZD (Ultra tovush tekshiruvi).
Klinikamizda ishlaydigan mutaxassilar bilan tanishing.
Og’irligi 54 kg gacha bo’lgan bolalarda kunlik suyuqlik ehtiyoji miqdorini hisoblaydi.
Formula
Baholash quyidagi parametrlar bo’yicha amalga oshiriladi:
Qo’llovchi suyuqlikni hisoblash (QS)
Yoshi
1 oy
1-2 oy
2-3 oy
3-4 oy
4-6 oy
QS ml/kg sutkada
140
130
120
110
100
Vazn kg
7
8
9
10
11
12
QS ml
630
714
793
897
959
1038
Vazn kg
13
14
15
16
17
18
QS ml
1115
1191
1269
1339
1411
1481
Vazn kg
19
20
21
22
23
24
QS ml
1550
1618
1684
1749
1812
1875
Vazn kg
25
26
27
28
29
30
QS ml
1955
1994
2051
2108
2163
2217
Vazn kg
31
32
33
34
35
36
QS ml
2269
2304
2343
2380
2450
2484
Vazn kg
37
38
39
40
41
42
QS ml
2516
2561
2604
2640
2677
2713
Vazn kg
43
44
45
46
47
48
QS ml
2748
2781
2812
2844
2882
2899
Vazn kg
49
50
51
52
53
54
QS ml
2925
2950
2973
2995
3035
3046
STS (suvsizlanishni to’ldiruvchi suyuqlik), ml/kg
Yosh
Yengil
O’rta
Yaqqol
6 oydan kichik
50
75
100
6-12 oylik
50
60
80
1 yoshdan katta
35
50
65
PYS (patologik yo’qotishlarda suyuqlik), ml/kg
gipertermiya: 37 C dan yuqori har bir daraja uchun kuniga 10 ml / kg
12 soat ichida diareya: yengil – 10 ml/kg. ko’p – 30 ml / kg.
hansirash: me’yordan yuqori bo’lgan har 20 nafas uchun 15 ml / kg.
ichak parezi: kuniga 2-daraja-20 ml / kg 3-daraja – kuniga 40 ml / kg
Qo’llovchi suyuqlik cheklanishi
Shishlar vaqtida qo’llovchi suyuqlik 25% ga kamayadi
Suyuqliklarning umumiy hajmi:
Eksikozsiz: QS+PYS
Eksikoz bilan: QS+STS+PSY
1 sutkada: QS+PYS+2/3STS
2 sutkada: QS+PYS+1/3STS
Qo’shimcha maʼlumot
Giperpnoe holatida hajmni hisoblash uchun yoshga xos nafas olish tezligi normalarining o’rtacha qiymatlari ishlatilgan: 5 yoshgacha – daqiqasiga 35, 5 yoshdan 9 yoshgacha – daqiqasiga 26, 9 yoshdan 12 yoshgacha – daqiqasiga 21. , 12 yoshdan katta – daqiqada 18.
Bo’g’im og’riqlaridan halos bo’lish, erkin va og’riqsiz hayot.
Bularning barchasi endi juda oson!
Hozirgi kunda dunyo aholisining 1 milliarddan ortig’i bo’g’im kasalliklaridan aziyat chekib kelmoqda.
O’zbekistonda esa bu ko’rsatkich 7 million 820 mingdan ortiqroqdir!
Har yili O’zbekiston bo’ylab 250 mingdan ziyod inson bu kasallik orqali nogiron bo’lib qolmoqda!
Bo’g’im kassaliklarining eng xavfli turlari bular:
• Artrit
• Artroz
• Koksartroz
• Osteoxondroz va Podagralardir.
Bu kassaliklarning eng yomon tarafi shundaki bo’g’im suyaklarining yemirilishiga olib keladi. Chunki suyaklar tog’ay qavati yallig’lanish natijasida qurib ketadi va inson harakatlanganda suyaklar bir-biriga bevosita ishqalana boshlaydi va natijada suyaklar yemiriladi. Suyaklar yemirilishida oddiy bir harakatlanish yoki qadam bosishda og’riqlar chidab bo’lmas darajada juda azobli bo’ladi.
Bugungi kunda ko’plab rivojlangan davlatlarda bo’g’im kasalliklarini oldini olish yoki undan halos bo’lish uchun tabiiy mahsulotlardan foydalanishmoqda.
Dunyo olimlari ham bu kasalliklardan halos bo’lish uchun tabiiy mahsulotlardan tayyorlangan va tarkibida gidrolizlangan kollagen va kurkumin mavjud bo’lgan preparatlardan foydalanishni tavsiya qilishmoqda. Chunki kimyoviy moddalardan tayyorlangan dori vositalari inson organizimiga nojo’ya taъsirlar ko’rsatadi va o’ziga o’rgatib qo’yish xususiyatini keltirib chiqaradi.
Bo’g’im kasalliklaridan halos bo’lish uchun sizga «Cadelta total» mahsulotii yordam beradi!
• Mahsulot tabiiy moddalardan tayyorlangan;
• Organizmga nojo’ya ta’sir qilmaydi;
• Natijasini 2 chi haftadan sezishni boshlaysiz
https://youtu.be/_VWktSXP0xQ
Nima uchun «Cadelta Total»?
Bo’g’imlardagi og’riqlarni ildizi bilan davolaydi.
Kasallik qaytalanishini keltirib chiqarmaydi.
Shifohonaga bormasdan, ortiqcha xarajatlarsiz uy sharoitida kasallikdan halos bo’lasiz.
Tarkibi:
Kollagen
Fibrillyar oqsil, butun organizm asosini tashkil qiluvchi turli biriktiruvchi to’qimalar (pay, tog’ay, suyak, teri va boshq.) mana shu oqsildan tuzilgan. Kollagen to’qimalar mustahkamligi va elastikligini taъminlaydi.
Kurkumin
Bo’g’im tog’ayini emiruvchi MMP (matriks – metalloproteinazalar) fermentlarini bloklashi yaъni aktivligini pasaytirishi hisobiga bo’g’im
tog’ayini emirilishdan saqlaydi va yallig’lanishni bartaraf qiladi.
https://youtu.be/aiytp_XczJw
Biz doim bemorlar haqida qayg’uramiz!
Bepul konsultattsiya
Har bir bemor markazimizning tajribali mutahassislaridan telefon orqali bepul masahat olishi mumkin!
Bepul etkazib berish
Mahsulotni buyurtma berganingizdan so’ng, sizning uyingizgacha bepul etkazib beramiz!
Doimiy nazorat
Markazimizga murojaat qilgan har bir bemor kasallikdan butkul halos bo’lguniga qadar mutahassislar tomonidan nazorat qilib boriladi va bu mutlaqo bepul!
Puls — bu yurakning bir daqiqada qancha urishini ko‘rsatuvchi belgi.
Agar jarrohlik operatsiyasi o‘tkazilmasa, yurakning o‘zini bevosita ko‘ra olmaymiz. Shuning uchun pulsni o‘lchaganda arteriyalar devorlarining qisqarishidan foydalanamiz: yurak ularga qon “haydaganda” ular ham ikkilanadi. Continue reading Sog’lom odamda puls normasini hisoblash→
Figurin Trio® – tabiiy o’simlik ekstraktlaridan tanlangan noyob tarkibga ega innovatsion preparat. Figurin Trio®– qisqa vaqt ichida fiziologik yo’l bilan organizm boshqa tizimlariga zarar yetkazmasdan vazn yo’qotishni ta’minlaydi, ochlik hissini kamaytiradi, tanadagi yog’ zahiralarini parchalaydi va ularni qayta hosil bo’lishini oldini oladi. Organizmdagi yog’ zahiralarini energiyaga aylantirib tanani fiziologik ozishini ta’minlaydi.
Figurin Trio®ning asosiy xususiyatlari:
Tanadagi yog’ zahiralarini parchalaydi;
Mushaklar, jigar va yurakdagi metabolik (moddalar almashinuvi) jarayonlarini tezlashtiradi;
Organizmning aqliy va jismoniy ish qobiliyatini oshiradi;
Yog’ molekulalarini energiya hosil qilish uchun sarflaydi va tananing issiqlik ajratishini kuchaytiradi;
Moddalar almashinuvi tezlashishi hisobiga organizmdan zararli moddalar chiqib ketishini tezlashtiradi (detoksikatsiya), tanani toksinlardan tozalaydi;
Sinefrin – achchiq apelsin ekstrakti (citrus auranthium), sinefrin strukturasi va ta’sir mexanizmi jihatidan efidringa juda o’xshash, undan farqi yurak-qon tomir va nerv tizimiga nojo’ya ta’sir ko’rsatmaydi. Sinefrin stimulyatorlik xususiyati sababli:
Umumiy moddalar almashinuvini (metabolizmni) tezlashtiradi;
Markaziy nerv sistemasi aktivligini oshiradi, jismoniy va aqliy faollikni oshiradi
Yog’ molekulalarini parchalanishidan hosil bo’lgan energiya tanada issiqlik hosil bo’lishini (termogenez) kuchaytiradi. Shu sababdan organizmda zahira holida to’plangan yog’ qatlamlari qalinligini kamayadi.
Sinefrin yog’ hujayralarida joylashgan β-3-adrenoretseptorlar agonisti (qo’zg’atovchisi) hisoblanadi, bu retseptorlar faollashganda yog’- hujayralarida to’plangan yog’-molekulalari parchalanish uchun jigarga jo’natiladi.
Hozirda sinefrin dunyo bo’yicha sportchilar ovqatlanish ratsioniga va ko’pchilik dietologlarning ozdirish dasturiga kiritilgan.
Kofein – organizmni aqliy va jismoniy ish qobiliyatini oshiradi, psixo-emotsional faollik va harakat faolligini kuchaytiradi. Vaqtinchalik charchoqni va uyquchanlikni yo’qotadi. Nafas olishni tezlashtiradi va chuqurlashtiradi. Umumiy moddalar almashinuvini oshiradi ya’ni lipoliz (yog’lar erishi) va glikogenoliz (uglevodlar parchalanishi) ni kuchaytiradi.
Xrom – ishtahani sezilarli darajada kamaytiradi va qonda qand miqdorini normallashtiradi. Xromning organizmdagi asosiy vazifalari:
Uglevod-yog’lar almashinuvida qatnashadi;
Organizmda xrom yetishmasligini oldini oladi;
Yog’lar almashinuvini normallashtiradi va qonda qand miqdorini tushiradi;
Hujayra ichi moddalar almashinuvini kuchaytiradi va tananing proportsional ortiqcha vazn yo’qotishini ta’minlaydi.
Bundan tashqari xrom yaqqol kosmetik effekt beradi ya’ni terida kollagen va elastin sintezini kuchaytirib ozishdan keyingi yoki parhez va tug’ruqdan keyingi teri osilishlarini kamaytiradi, mayda ajinlar paydo bo’lishiga to’sqinlik qiladi.
Vitamin B6 – organizmda umumiy moddalar almashinuvida muhim rol o’ynaydi. Vitamin B6 markaziy va periferik nerv sistemasi to’g’ri ishlashi uchun juda muhim. Yog’lar almashinuvida qatnashadi. Xromni ichak devoridan yaxshi so’rilishini ta’minlaydi.
Forskolin – Coleus forskohlii o’simligidan ajratib olinadigan biologik faol modda. Ko’p qirrali fiziologik xususiyatlarga egaligi sabab, asosan tibbiyotda va sport tibbiyotida qo’llaniladi. Forskolinning asosiy fiziologik xususiyatlari:
Teri osti yog’-to’qimalari hajmi va massasini kamaytiradi, qon bosimini tushiradi. Forskolinning ta’sir mexanizmi adenilatsiklaza fermentini faolligini oshirishi bilan bog’liq. Adenilatsiklaza fermenti esa o’z navbatida AQSHning “Obesity Research & Clinical Practice” saytida e’lon qilingan
α-lipo kislota – eng samarali antioksidantlardan biri. Inson organizmi deyarli barcha hujayralarida majud va hujayrada moddlar almashinuvida ayniqsa glyukozadan energiya hosil bo’lish jarayonida muhim rol o’ynaydi. Alfa-Lipoik kislota asosiy xususiyati hujayrada moddalar almashinuvida koenzim vazifasini bajarib antitoksik (zaharli moddalarni neytrallash) ta’sir ko’rsatadi. Hujayrani moddalar almashinuvida va tashqaridan kirgan (ekzogen) moddalar parchalanishidan hosil bo’ladigan erkin radikallar (oksidantlar) va zararli moddalardan himoya qilib kunchli antioksidantlik xususiyatlarini namoyon qiladi. Bundan tashqari alfa-lipoik kislotasi insulin bilan sinergetik ta’sirlashib glyukozani o’zlashtirilishini oshiradi va qonda qand miqdorini kamaytiradi. Alfa-lipoik kislota organizmdagi boshqa antioksidantlar bilan (vitamin C va vitamin E) faol ta’sirlashadi va ularning samaradorligini oshiradi. Qandli diabetli bemorlarda alfa-lipoik kislota glyukoza o’zlashtirilishini kuchaytirishi hisobiga qonda qand miqdorini tushiradi va bemor umumiy holati yaxshilanishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Alfa-lipoik kislota ayniqsa jigar hujayralarida yog’lar, uglevodlar va oqsillar almashinuvida muhim rol o’ynaydi. Gepatositlarni zaharli moddalardan himoya qilib (antioksidantlik), jigar yog’lanishini (yog’li gepatoz, steatoz) va ateroskleroz rivojlanishini oldini oladi. Oksidativ stress sababli yuzaga kelgan hujayralar shikastlanishida mushak, nerv va yurak hujayralarini qayta tiklanishida ishtirok etadi. Hujayraning vaqtidan oldin qarishini oldini oladi.
Garciniya kamboja ekstrakti – asosiy faol moddasi gidroksilimon kislota GLK saqlaydi. Aynan GLK insonda to’yish hissini tez hosil qiladi va xavfsiz vazn yo’qotishni ta’minlaydi. Garciniya kamboja ekstraktida GLKdan tashqari vitamin C va beta karotin moddalari ham mavjud. Asosiy foydali xususiyatlari quyidagilar:
Qonda qand miqdorini normallashtiradi va shu sababli ishtahani bo’g’adi;
Zahira yog’lar hosil bo’lishini (lipogenez) to’xtatadi shu sabab ortiqcha yog’ qatlamlari paydo bo’lishiga to’sqinlik qiladi;
Qonda xolesterin miqdorini kamaytiradi va uni hosil bo’lishini oldini oladi;
Moddalar almashinuvini metabolizmni tezlashtiradi;
Serotonin (xursandlik gormoni) hosil bo’lishini stimullaydi, natijada bemorni stress va tushkunlik holatida ko’p ovqat yeb qo’yishidan saqlaydi.
Erkaklar jinsiy quvvatini oshiruvchi Alligator Neo®, organizmda gormonal muvozanatni tiklaydi, qonda testosteron miqdrini oshiradi, kichik chanoq sohasi a’zolarida qon aylanishini yaxshilaydi, prostata bezidagi dimlanishlarni bartaraf etadi va prostata bezi ishini yaxshilaydi, prostatit kasalligida davolanish muddatini tezlashtiradi, jinsiy ojizlikni bartaraf qiladi, ruhiy-emotsional holatni barqarorlashtiradi, spermatogenez jarayonini stimullaydi va urug’ suyuqligi sifatini oshiradi. Bundan tashqari AlligatorNeo® yurak-qon tomir, siydik ajratish va asab tizimlariga umuiy quvvatlantiruvchi ta’sir qiladi. Alligator Neo®ning yallig’lanishga qarshi immunitetni ko’taruvchi xususiyatlari siydik ayirish tizimi kasalliklarini oldini olishga yordam beradi.
Alligator Neo®ning ustunliklari
Tarkibi tabiiy dorivor o’simliklar ekstraktlaridan tashkil topgan;
Hech qanaqa nojo’ya taъsirlarga ega emas va tabiiy komponentlar preparatni organizm tomonidan yengil o’zlashtiriladi;
Organizmdagi jarayonlarga hech qanday ta’siri yo’q;
Umumiy sog’lomlashtiruvchi taъsirga ega;
Erkaklar jinsiy kasalliklari (prostatit, prostata bezi adenomasi, jinsiy ojizlik, bepushtlik va boshqalar) rivojlanishini oldini oladi;
Har qanday yoshdagi erkaklar qabul qilishi mumkin;
Qon bosimini oshirmaydi;
Asosiy xususiyatlari
Alligator Neo® vositasi muntazam qabul qilinganda quyidagi xossalarni namoyon qiladi:
Erektsiya (olat taranglashishi) buzilishlarini bartaraf qiladi;
Muddatidan oldin urug’ otilishidan xalos qiladi;
Urug’ suyuqligini (sperma) sifatini yaxshilaydi;
Xususiy testosteron biosintezini stimullaydi, gormonal muvozanatni tiklaydi;
Jinsiy a’zolar qon bilan taъminlanishini yaxshilaydi.
Jinsiy quvvatni oshiradi;
Erkaklarning ruhiy-emotsional holatini mustahkamlaydi, o’ziga ishonch va stressga chidamliligini oshiradi;
Surunkali charchoq sindromini bartaraf etadi, organizmning jismoniy quvvatini oshiradi;
Ko‘pincha shifokorga borishni e’tiborsiz qoldirib, qahva yordamida bu balansni yaxshilashga harakat qilamiz. Ammo doimiy past qon bosimi jiddiy kasallikning alomati bo‘lishi mumkin. Agar bosim har doimgi ko‘rsatkichlarga nisbatan kamaygani sezilsa, o‘zgarishlarning sababini aniqlash va chora ko‘rish vaqti keldi.
Qanday bosim past deb hisoblanadi?
Sistolik (“yuqori”) qon bosimi me’yordan pastga tushganda (erkaklarda o‘rtacha 105 mm yoki undan kamroq va ayollarda 100 mm yoki undan kam), shifokorlar bemorga past qon bosimi tashxisi qo‘yilganini aytishadi. Ba’zida bu holat normal hisoblanadi va biror kasallikni anglatmaydi. Odatda, past qon bosimi baland tog‘ yon bag‘irlarida yashovchi aholi (adaptiv gipotoniya) va sportchilar uchun (yuqori fitnes gipotoniya) xosdir.
Past qon bosimining alomati bo‘lishi mumkin bo‘lgan kasalliklar:
Anemiya;
Umurtqa pog‘onasi va bo‘g‘imlar kasalliklari;
Endokrin kasalliklar;
Oshqozon-ichak trakti kasalliklari;
Yurak-qon tomir kasalliklari;
Yuqumli kasalliklar;
Travmatik miya shikastlanishidan keyingi asoratlar.
Homilador ayollarda past qon bosimining sabablari gormonal o‘zgarishlar, bachadon va yo‘ldoshda qonni ushlab turish va qon oqimiga qon tomirlari qarshiligining pasayishi bo‘lishi mumkin.
Past qon bosimining yana bir sababi organizmdagi qon hajmining pasayishi (gipovolemiya) bo‘lishi ham mumkin.
Bu suvsizlanish, to‘yib ovqatlanmaslik, diuretik tabletkalarini ortiqcha iste’mol qilish yoki kuchli qon yo‘qotishdan kelib chiqadi. Qon bosimining keskin pasayishi oshqozon yarasi, gemorroy sababli ichki yoki tashqi qon ketishidan kelib chiqishi mumkin. Agar past qon bosimi og‘riqli alomatlar bilan birga kelsa, shifokorlar gipotoniya tashxisini qo‘yadilar.
Past qon bosimi belgilari:
Terining oqarishi yoki ko‘karishi;
Sovuq ter;
Ko‘ngil aynishi;
Tez ammo zo‘rg‘a seziladigan puls;
Umumiy holsizlik va charchoq hissi;
Ba’zan qisqa muddatli ongning yo‘qolishi.
Doimiy past qon bosimi belgilari:
Bosh og‘rig‘i;
Bosh aylanishi;
Zaiflik, charchoq;
Uyqusizlik;
Beparvolik, xotira buzilishi;
Kuchli yurak urishi;
Yurak sohasida og‘riq;
Oyoq-qo‘llarning sovuq qotishi;
Kayfiyatning yomonlashishi;
Oshqozonda og‘irlik, ishtahani yo‘qotish, ich qotishi.
Past qon bosimini davolash uning sababiga bog‘liq. Hayotga xavf tug‘diradigan sharoitlar shoshilinch tibbiy yordamni talab qiladi. Qon bosimining keskin pasayishi qon ketishi va insultni ko‘rsatishi ehtimoldan holi emas. Bunday hollarda tez yordam chaqirish zarur. Doimiy ravishda past qon bosimi shifokor bilan maslahatlashishni va rejalashtirilgan davolanishni talab qiladi, chunki u quyidagilarga olib kelishi mumkin:
Jismoniy va aqliy faoliyatning pasayishi, diqqatni jamlash;
Infarkt va insult xavfining ortishi;
Miyaning kislorodga ochligi, xotira buzilishi, charchoqning kuchayishi;
Ongni yo‘qotganda yiqilishdan jarohat olish xavfining yuqoriligi.
Past qon bosimi to‘satdan qon yo‘qotish bilan bog‘liq bo‘lmasa, kamdan-kam hollarda o‘limga olib keladi. Uning nazorati va turmush tarzini o‘zgartirish orqali gipotoniya bilan og‘rigan bemorlar normal qon bosimi bo‘lgan odamlarga qaraganda uzoq va yaxshi hayot kechiradilar. Odatda, shifokorlarning tavsiyalariga binoan stressni kamaytirish, toza havoda muntazam yurish, massaj, kontrastli dush, salqin ko‘l va daryolarda suzish, kechasi kamida 8 soat uxlash, A, C, P va E vitaminlarining yetishmasligini bartaraf etish past qon bosimi bilan ham uzoq yillar yashash mumkin.
Bosh og‘riqlari muntazam ravishda bezovta qilib turganda “o‘tib ketadi” qabilida ish tutish yaramaydi. Bu muammoni tibbiy tomondan ko‘rib chiqish vaqti kelganini, organizmning muhim SOS signallari bo‘lishi mumkinligini anglatadi.
Bosh og‘rig‘i kuchayganda ham xotirjam o‘tiraveramiz, chunki eng yaqin dorixonada har doim og‘riq qoldiruvchi dorilar bor, uni qabul qilib, ishni kelgan joydan davom ettirish odatga aylangan.
Biroq shifokorlar bunga shubha bilan qarashadi. Takrorlanuvchi bosh og‘rig‘i mutaxassisga uchrash uchun katta sababdir. Birinchidan, bu gipertoniyadan tortib markaziy asab tizimining buzilishigacha bo‘lgan barcha kasalliklardan kelib chiqishi mumkin bo‘lgan alomatdir. Bosh og‘rig‘ining jiddiy sabablari, shuningdek, harakatsiz turmush tarzi, haddan tashqari stress va boshqa kasalliklarni o‘z ichiga oladi.
Bularning barchasi biroz qo‘rqinchli tuyulishi mumkin, ammo umumiy bosh og‘rig‘i ortida jiddiyroq xavf yashiringanini aniq ko‘rsatadi. Organizmdagi har qanday keng tarqalgan buzilishlar signal beradi. Quyida bu jarayon atroflicha tushuntirilgan.
Bosh og‘rig‘i qanday paydo bo‘ladi?
Olimlarning fikricha, bosh og‘rig‘i qon tomirlarning “shishishi” tufayli yuzaga keladi, ya’ni ularni o‘rab turgan nervlarning cho‘ziladi va og‘riq signallarining paydo bo‘lishiga olib keladi. Bosh og‘rig‘ining alohida “turlari” ham bor: migren, stress va boshqa.
Migren
Migrenni to‘rt bosqichga bo‘lish mumkin. Birinchi bosqich prodromaldir. Og‘riq paydo bo‘lishidan bir necha kun oldin bo‘yin sohasida qattiqlik hissi, esnash va doimo nimadir yeyish istagi bilan boshlanadi.
Ikkinchi bosqich — bu aura. U 20 dan 60 minutgacha davom etadi va ko‘z atrofida dog‘lar, yuz yoki tananing biror qismida uyquchanlik, gapirishda qiyinchilik kabi o‘ziga xos jismoniy o‘zgarishlar bilan tavsiflanadi.
Keyingi bosqich — 4 soatdan 72 soatgacha davom etishi mumkin bo‘lgan hujum bosqichi. Bu davrda odam kuchli bosh og‘rig‘ini boshdan kechiradi, yorug‘lik, tegish, hid va tovushlarga nisbatan sezgirligi oshadi. Bu alomatlar ko‘ngil aynishi bilan birga kechishi ehtimoldan holi emas. Postdromal faza sodir bo‘lganda, odam charchoqning kuchayishini va asabiylashishni his qiladi.
Zo‘riqish
Bosh og‘rig‘ini bosh yoki bo‘yin mushaklarining zo‘riqishidan ham kelib chiqishadi. Genetik jihatdan moyil bo‘lishi mumkin bo‘lgan migrendan farqli o‘laroq, zo‘riqish bugungi kunda har bir kishi duch keladigan keng tarqalgan hodisadir. Ularni keltirib chiqaradigan omillar orasida stress, suvsizlanish, immunitet kasalliklari va boshqalarni ajratib ko‘rsatish o‘rinlidir.
Tez-tez bosh og‘rig‘i nimani anglatadi?
Surunkali bosh og‘rig‘i xususida aniq gapirish uchun u ketma-ket uch oy davomida oyiga 15 kun yoki undan ko‘proq davom etgan bo‘lishi kerak. Og‘riqlar, masalan, atigi ikki hafta davomida sizga tinchlik bermasa, bu muammoni yengillatishi mumkin degani emas. Bu vaziyatda mutaxassis bilan bog‘langan yaxshiroqdir. Bosh og‘rig‘i sog‘liq haqida nima deyishi mumkinligini quyidagi omillar orqali bilib oling.
Suvsizlanish
Bosh og‘rig‘ida, birinchi navbatda, ovqatlanish me’yorlari, kuniga iste’mol qilinadigan suv miqdoriga e’tibor berish kerak. Ko‘pincha doimiy bosh og‘rig‘i suvsizlanishni ko‘rsatadi. Suyuqlikni oz ichganda miyaga kislorod oqimi yetib borishi kamayadi, bu esa og‘riqqa olib keladi. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun bunday belgilar paydo bo‘lsa, chanqoqlik, og‘izda quruqlik hissi va hatto, peshobning sarg‘ishligiga e’tibor bering. Iloji boricha ko‘proq suv ichishga harakat qiling, taomnomangizga tarkibida ko‘p suv bo‘lgan (pomidor, tarvuz, selderey) mahsulotlarni kiriting.
Anemiya
Anemiya organizm hujayralari va to‘qimalari orqali kislorodni tashish uchun mas’ul bo‘lgan qizil qon tanachalarining yetishmasligidan kelib chiqadi. Qizil qon tanachalarining yetishmasligi charchoqning kuchayishiga, holsizlikka, nafas olish muammolari va hokazolarga olib keladi. Anemiyaning og‘ir holatlari ham bosh og‘rig‘iga sabab bo‘ladi. Kasallik omillari orasida temir tanqisligi, B12 vitamini va (yoki) foliy kislotasining past darajasi eng ko‘p uchraydi. Ushbu kasallikning birinchi belgisidayoq zudlik bilan shifokor huzuriga borish zarur.
Gormonlar
Ayollarda bosh og‘rig‘i ko‘pincha hayz davri sindromi bilan bog‘liq, shuning uchun shaxsiy kalendaringizda muhim sanalarni belgilashni unutib qo‘ygan bo‘lsangiz, bunga e’tibor qarating. Hayz ko‘rishdan oldin ayol organizmida estrogen gormoni darajasi keskin pasayadi, bu esa boshning kuchli og‘riqlariga sabab bo‘ladi.
Ammo bular ham yetarli sabab emas: menopauza, klimaks davriga tayyorgarlik, tug‘ruqdan keyingi va homiladorlik — ayollar salomatligining ushbu maxsus davrlari ham bosh og‘rig‘i bilan birga o‘tishi mumkin. Chunki bu vaqtda ayol organizmida keskin gormonal o‘zgarishlar yuz beradi.
Sirkad ritmining buzilishi
Agar muntazam ravishda juda erta yoki kech uyg‘onsangiz, bu tez-tez bosh og‘rig‘iga olib kelishi mumkin. Sababi biologik soat buzilgan. Har kuni kun tartibi me’yorlariga rioya qiling: necha soat uxlaysiz, qachon uyquga yotib, soat nechchida uyg‘onasiz — hatto, sayohatga chiqqanda ham bu tartibni yoddan chiqarmang.
Organizm kofein qaramligida
Kofein qon tomirlarni toraytiradi. Har kuni tarkibida kofein moddasi bo‘lgan ichimliklarni iste’mol qilsangiz-u, to‘satdan bir kunni ularsiz o‘tkazmoqchi bo‘lsangiz, qon tomirlarning toraymaganligi va bosh og‘rig‘i sizga bu e’tiborsizlikni eslatadi. To‘g‘ri, ko‘plab mutaxassislar bu holatni o‘ta zararli hisoblamaydilar va kuniga ikki stakandan ko‘p bo‘lmagan miqdorda bunday ichimliklarni iste’mol qilishni istisno etishmaydi. Qahvani sevuvchilardan bo‘lsangiz, uni me’yorda ichishga harakat qiling.
Qandaydir surunkali kasallik belgisi
Bosh og‘rig‘i fibromiyalgiya (surunkali mushak-tayanch harakat tizimi kasalligi), qizil volchanka va diabet kabi bir qator surunkali kasalliklarning yondosh ta’siri bo‘lishi mumkin. Biroq, bunday tashxislar bilan birga keladigan boshqa alomatlarni kuzatish zarur. Darhol xulosa chiqarishdan avval, bosh og‘rig‘ining kuchini baholashingiz, uning chastotasini kuzatishingiz va lozim topganda mutaxassis bilan maslahatlashganingiz ma’qul.
Stress
Stress har xil: ba’zida uning sabablarini aniq bilamiz va ba’zida asabiylashganimizni sezmasligimiz ham mumkin. Boshqa tomondan, boshdagi oddiy zo‘riqish osongina migrenga aylanishi va bu butunlay boshqacha og‘riq va noqulaylik darajasi paydo qilishi hech gap emas. Organizm stress ta’sirida bo‘lganda, bo‘yin va bosh terisi mushaklari intensiv ravishda qisqarishni boshlaydi, bu nervlarga bosim o‘tkazadi va og‘riq chaqiradi. Tez-tez tushunarsiz (va kuchli) bosh og‘rig‘i kuzatilganda, vaziyatni to‘xtatish va tahlil qilish vaqti keldi: birdan beshgacha bo‘lgan shkalada qanchalik yaxshisiz? Nega bu shunday va boshqacha emas? Va sizning holatingizga hozirgidek nima ta’sir qildi? Yodingizda bo‘lsin: o‘z-o‘zini tahlil qilish, kuzatish va organizmga ongli munosabat hamma narsadan ustunroqdir.
