Og’irligi 54 kg gacha bo’lgan bolalarda kunlik suyuqlik ehtiyoji miqdorini hisoblaydi.
Formula
Baholash quyidagi parametrlar bo’yicha amalga oshiriladi:
Qo’llovchi suyuqlikni hisoblash (QS)
Yoshi
1 oy
1-2 oy
2-3 oy
3-4 oy
4-6 oy
QS ml/kg sutkada
140
130
120
110
100
Vazn kg
7
8
9
10
11
12
QS ml
630
714
793
897
959
1038
Vazn kg
13
14
15
16
17
18
QS ml
1115
1191
1269
1339
1411
1481
Vazn kg
19
20
21
22
23
24
QS ml
1550
1618
1684
1749
1812
1875
Vazn kg
25
26
27
28
29
30
QS ml
1955
1994
2051
2108
2163
2217
Vazn kg
31
32
33
34
35
36
QS ml
2269
2304
2343
2380
2450
2484
Vazn kg
37
38
39
40
41
42
QS ml
2516
2561
2604
2640
2677
2713
Vazn kg
43
44
45
46
47
48
QS ml
2748
2781
2812
2844
2882
2899
Vazn kg
49
50
51
52
53
54
QS ml
2925
2950
2973
2995
3035
3046
STS (suvsizlanishni to’ldiruvchi suyuqlik), ml/kg
Yosh
Yengil
O’rta
Yaqqol
6 oydan kichik
50
75
100
6-12 oylik
50
60
80
1 yoshdan katta
35
50
65
PYS (patologik yo’qotishlarda suyuqlik), ml/kg
gipertermiya: 37 C dan yuqori har bir daraja uchun kuniga 10 ml / kg
12 soat ichida diareya: yengil – 10 ml/kg. ko’p – 30 ml / kg.
hansirash: me’yordan yuqori bo’lgan har 20 nafas uchun 15 ml / kg.
ichak parezi: kuniga 2-daraja-20 ml / kg 3-daraja – kuniga 40 ml / kg
Qo’llovchi suyuqlik cheklanishi
Shishlar vaqtida qo’llovchi suyuqlik 25% ga kamayadi
Suyuqliklarning umumiy hajmi:
Eksikozsiz: QS+PYS
Eksikoz bilan: QS+STS+PSY
1 sutkada: QS+PYS+2/3STS
2 sutkada: QS+PYS+1/3STS
Qo’shimcha maʼlumot
Giperpnoe holatida hajmni hisoblash uchun yoshga xos nafas olish tezligi normalarining o’rtacha qiymatlari ishlatilgan: 5 yoshgacha – daqiqasiga 35, 5 yoshdan 9 yoshgacha – daqiqasiga 26, 9 yoshdan 12 yoshgacha – daqiqasiga 21. , 12 yoshdan katta – daqiqada 18.
*Dorini vena ichiga tomchilab yuborish tezligini hisoblaydi.
Formula
Hisoblash quyidagi formulaga asosan amalga oshiriladi :
1 daqiqada yuborilishi kerak tomchilar v = V*20/t,
Bu yerda V – eritma hajmi millilitrda, t – vaqt daqiqada, 20 – 1 millilitrdagi o’rtacha tomchilar miqdori , v – 1daqiqada yuborilishi kerak bo’lgan tomchilar.
*Ushbu hisoblagich aniq hajmdagi eritma tarkibidagi aniq modda miqdorini (milligrammda) organizmga yuborish tezligini lineomat (titrlash tezligi ml/soat da) orqali hisoblash imkonini beradi. Shuningdek, bemor vazni va preparat dozirovkasi (mkg*kg/soat yoki ml/soat ko’rinishida) ko’rsatilishi kerak bo’ladi.
Masalan, 4% li dofaminning 5 ml eritmasi 200 mg toza modda saqlaydi (4% – 40 mg, 40*5=200). Preparat ampulasi (5 ml) 20 ml hajmgacha fiziologik eritmada suyultiriladi. Shunga ko’ra, 200 mg – bu modda miqdori, 20 ml esa – eritmaning umumiy hajmi. Bemor vazni – 70 kg va dofaminning buyrak dozalashidan foydalanamiz (2 mkg*kg/soat). Shunday qilib, dorini yuborish tezligi 0,84 ml/soat ni tashkil qiladi.
1 kg tana vazniga daqiqasiga ko’rsatilgan dori miqdori (mikrogrammda) orqali moddani daqiqasiga qanchadan millilitr yuborilishi hisoblanadi va daqiqasi tomchi ko’rinishiga avtomatik o’tkaziladi. Bunday holda, 1 millilitrda 20 tomchi borligi hisobga olinadi.
Agar daqiqasiga tomizish tezligi 1 tomchidan kam bo’lsa preparatni yanada suyultirish va lineomat orqali qayta hisoblash tavsiya etiladi.
Shuningdek, hisoblagich dorining ma’lum ml/soat ko’rinishidagi dozalashdan foydalanib mkg*kg/soat holida hisoblash imkonini ham beradi.
Dori vositalarining vaznga bog’liq bo’lmagan dozalarini hisoblashda kalkulyatordan foydalanish uchun «Bemorning vazni» maydoniga 1 ga teng qiymatni kiriting.
Formula
Dorini yuborish tezligi = bemor tana vazni (kg) * preparat dozasi (mkg/kg*daqiqa) / (Infuzion eritma tarkibidagi modda miqdori (mg) * (1 000/Infuzion eritma umumiy hajmi))*60
Ta’riflangan dori haqida qisqacha
Dofamin
Agar infuziya tezligi > 20—30 mkg/kg/daqiqa bo’lsa, dofaminni boshqa tomir toraytiruvchi moddalar bilan almashtirish maqsadga muvofiqdir (adrenalin, noradrenalin).
Gemodinamikaga ta’siri dozaga bog’liq::
Kichik doza: 1—5 mkg/kg/daqiqa, buyrakda qon oqimi va diurezni oshiradi.
O’rtacha doza: 5—15 mkg/kg/daqiqa buyrakda qon aylanishini, pulsni, yurak qisqaruvchanligini hamda yurak qon otib berish hajmini oshiradi.
Yuqori doza: > 15 mkg/kg/daqiqa qon tomir toraytiruvchi ta’siri kuchayadi.
Fenilefrin ( mezaton )
Bolyus (tezkor) dozani kiritishingiz mumkin, 25 – 100 mkg gacha. Bir necha soatdan so’ng taxifilaksiya ( dori qayta yuborilganda davolovchi ta’siri keskin pasayishi yoki anafilaksiya yuzaga kelish ehtimoli kamayishi) chaqiriladi.
Preparatni bolalarga qo'llash 3 oylikdan 12 yoshgacha tana vazni 5 kg dan oshiq bolalarga tavsiya etiladi.
Bolalarda yuqori harorat
Boladagi isitma ota-onalar tibbiy yordamga murojaat qiladigan eng keng tarqalgan alomatdir.
Ko’pgina ota-onalar antipiretik dorilarni eng past haroratda ham «normal» ko’rsatkichlarga yetkazish uchun berishadi. Biroq, yuqori isitma kasallik emas, balki organizmga infektsiyaga qarshi kurashishda yordam beradigan fiziologik mexanizmdir. Faqatgina yuqori harorat kasallikning rivojlanishini yomonlashtirmaydi. Antipiretik preparatlarni qo’llashning asosiy maqsadi tana haroratini normallashtirish emas, bolaning umumiy farovonligini oshirish bo’lishi kerak.
Antipiretik preparatlarni qo’llash samarasi preparatning qon plazmasidagi konsentratsiyasiga bog’liq, shuning uchun tegishli dozalash zarur. Xuddi shu yoshdagi bolalarda tana vazni sezilarli darajada farq qilishi mumkinligi sababli, preparatning kerakli dozasi yoshiga qarab emas, balki kilogramm vazniga (mg / kg) miligramda hisoblanadi. Dori-darmonlarning kattalar dozasini hech qachon oshirib yubormaslik kerak, agar bu bola 65 kg dan ortiq bo’lsa, istisno qilish mumkin.
Bolalar uchun antipiretik preparatlar odatda suspenziyalar (siroplar) sifatida sotiladi. Ko’rsatmalar miligramlarda (mg) qancha miqdordagi faol moddaning ma’lum miqdordagi mililitrdagi (ml) suspenziyada mavjudligini ko’rsatadi. Mililitrlar (ml) va milligramlar (mg) – bu preparatning hajmi va massasini ifodalovchi ikki xil o’lchov birligi va ular bir-biriga teng emas.
Isitma tushiruvchi preparatlarni bolalarga dozalash qanday amalga oshiriladi
Preparatning dozasini to’g’ri hisoblash uchun preparatning ma’lum miqdoridagi faol moddaning miqdorini bilish kerak. Masalan, paratsetamol bo’yicha ko’rsatmalarda «5 ml suspenziyada 120 mg paratsetamol mavjud», paketda «120 mg / 5 ml» ko’rsatilgan.
Shuningdek, ko’rsatmalarda preparatning sutkalik dozasi tana vazniga kilogramm milligrammda (paratsetamol uchun 60 mg / kg) va kuniga dozalar soni (4 dozadan ko’p bo’lmagan) ko’rsatilgan.
Misol
Bizda paratsetamol 120 mg / 5 ml dozada, bolaning vazni 20 kg. Birinchidan, bola uchun maksimal sutkalik dozani (60 mg / kg – ko’rsatmalarda ko’rsatilgan) hisoblab chiqamiz:
20 kg x 60 mg / kg = 1200 mg / kun
Shunga qaramay, ko’rsatmalarga muvofiq preparatni kuniga 4 martadan ko’p bo’lmagan miqdorda ishlatish mumkin. Shuning uchun biz kunlik dozani 4 ga ajratamiz:
1200/4 = 300 mg
Preparatning bitta dozasida 300 mg faol moddalar bo’lishi kerakligini bilib oldik. Endi qancha millilitr dori 300 mg paratsetamol o’z ichiga olganligini hisoblash kerak.
Birinchidan, 1 ml preparatda qancha faol moddalar borligini hisoblab chiqamiz:
120 mg / 5 ml = 24 mg
Va endi bitta dozadagi faol moddalar miqdori preparatning bir millilitridagi faol moddalar miqdoriga bo’linishi kerak:
300 mg / 24 mg = 12,5 ml
Ma’lum bo’lishicha, bir vaqtning o’zida bolaga 12,5 ml dori berish kerak. Shuni esda tutish kerakki, siz kunlik dozadan oshib ketolmaysiz va har biriga 50 ml dan (12,5 x 4) ko’proq berasiz
Boladagi yuqori harorat: nimani bilishingiz kerak
Agar siz bolangizga paratsetamol bergan bo’lsangiz, lekin bir soatdan keyin ham yuqori isitma bo’lsa, bolaga ibuprofen berishga urinib ko’rishingiz mumkin. Agar bu haroratni pasaytirishga yordam bersa, dori bo’yicha ko’rsatmalarga muvofiq asetaminofen o’rniga ibuprofen berishni davom eting.
Maksimal sutkalik dozadan ko’proq dori bermang.
Agar siz paratsetamol va ibuprofenni sinab ko’rgan bo’lsangiz, lekin ular foyda bermagan bo’lsa, shifokoringizga murojaat qiling.
Suvshechak uchun ibuprofen asosidagi dori-darmonlarni shifokor tomonidan tavsiya etilmagan holda ishlatmang, chunki bu jiddiy teri infektsiyalariga olib kelishi mumkin.
Vrach ko’rsatmasi bo’lmasa, hech qachon 16 yoshgacha bo’lgan bolaga aspirin bermang.
Esingizda bo’lsin: siz termometrdagi raqamlar emas, balki bolaning qulayligi haqida qayg’uring.
***
Tibbiy kalkulyator dori vositalarining kerakli dozalarini aniqlashda matematik hisob-kitoblarni soddalashtirishga mo’ljallangan. Barcha hisob-kitoblarni preparat bo’yicha ko’rsatmalarga muvofiq qayta tekshirish kerak.
*16 yoshgacha bo’lgan bolalarda eufillin dozasini hisoblash.
Hisob-kitoblar eufillinning 1 ml 2,4% eritmasida 24 mg toza moddaning mavjudligiga asoslanib amalga oshiriladi.
Formula
To’yintirish miqdori
Agar oldingi 12-24 soat ichida bolada teofillin preparatlari olinmagan bo’lsa, to’yintirish miqdori 6 mg / kg ni, qabul qilingan taqdirda – 3 mg / kg ni tashkil qiladi.
Miqdor 50 ml fiziologik eritmada suyultiriladi hamda 30 daqiqa davomida tomir ichiga tomchilab yuboriladi.
Qo’llovchi miqdor
Vena ichiga tomchilab doimiy:
Yoshi
Miqdorlash, mg/kg/soat
0 – 3 hafta
0,1
3 – 6 hafta
0,15
6 hafta – 3 oylik
0,5
6 oylik – 9 yosh
1
9 – 16 yosh
0,5
Yurak etishmovchiligi, jigar patologiyasi va eritromitsinni qabul qiladigan bolalarda qo’llash dozasi 2 baravar kamayadi.
Qo’shimcha ma’lumot
Qo’llash mumkin bo’lmagan holatlar: eufillinni qo’llash, ayniqsa tomir ichiga yuborish qon bosimi keskin tushishi, paroksismal taxikardiya va ekstrasistolda tavsiya etilmaydi. Bundan tashqari, yurak etishmovchiligi, ayniqsa miokard infarkti bilan bog’liq holda, koronar etishmovchilik va yurak ritmining buzilishi holatlarida preparatni ishlatmaslik kerak.
Kerakli suspenziya dozasini avtomatik ravishda hisoblash uchun jadvalni qanday to’g’ri to’ldirish kerak
Masalan, Augmentin antibiotikidan foydalanib jadvalni to’ldiramiz.
Preparat bo’yicha ko’rsatmalar ma’lum miqdordagi suspenziyada mavjud bo’lgan faol moddalarning miqdorini ko’rsatadi. Ba’zi dorilar, jumladan Augmentin, bir nechta faol moddalarni o’z ichiga oladi. Shunday qilib, Augmentin tarkibida quyidagilar ko’rsatilgan: «Faol moddalar: amoksitsillin, klavulan kislotasi».
Preparat tarkibida har xil miqdordagi faol moddalar bo’lishi mumkin, masalan, 125 mg amoksitsillin va 31,25 mg klavulan kislotasi yoki 600 mg amoksitsillin va 42,9 mg klavulan kislotasi. Bundan tashqari, ma’lum miqdordagi faol moddalarni qancha millilitr suspenziyani o’z ichiga olganligini ko’rsatish kerak. Ko’rsatmalarda faol moddalar va suspenziyaning hajmi odatda chiziq bilan ko’rsatilgan (200 mg / 28,5 mg / 5 ml). Ba’zida tayinlangan shifokor «Augmentin 228,5 / 5 ml» ni yozishi mumkin, bu erda 228,5 – bu preparat tarkibidagi faol moddalarning umumiy miqdori (200 + 28,5).
Jadvalni to’ldirishda asosiy faol moddalar miqdorini (bu kattaroq) ko’rsatish kerak, va hisob-kitoblarda ikkinchi faol moddalar hisobga olinmaydi.
200 mg / 28,5 mg / 5 ml dozada jadval quyidagicha to’ldiriladi:
Asosiy faol moddalar miqdori (mg): 200
Suspension miqdori (ml): 5
Quyida bolaning vazni ko’rsatilgan:
Bolaning vazni (kg): 11
Ko’pgina dorilarni kuniga bir necha marta ishlatish kerak, shuning uchun «sutkalik doza» degan tushuncha mavjud. Bu kun davomida qabul qilinadigan maksimal miqdordagi dori. Augmentin uchun ko’rsatmalarda quyidagilar ko’rsatilgan: «Tavsiya etilgan sutkalik dozalar tana vaznining 25 / 3.6 mg / kg dan 45 / 6.4 mg / kg gacha, 2 dozaga bo’linadi». Kerakli dozani kasallikka qarab shifokor tayinlaydi.
Kerakli sutkalik doza tana vazniga 25 / 3.6 mg / kg bo’lsa deylik. Jadvalda biz asosiy faol moddaning dozasini ko’rsatamiz:
Asosiy faol moddasining sutkalik dozasi (mg / kg): 25
Agar sutkalik doza o’rniga bitta doz ko’rsatilsa, u holda ma’lumotlar «Asosiy faol ingredientning bitta dozasi (mg / kg)» qatoriga kiritilishi kerak.
Keyinchalik, kuniga necha marta dori ichishingiz kerak va davolanishni necha kun davom ettirishingiz kerakligi ko’rsatilgan:
Kuniga qabullar soni: 2
Davolashning davomiyligi (kunlar): 5
Barcha kerakli maydonlarni to’ldirganda, bitta doz avtomatik ravishda hisoblab chiqiladi, ya’ni bir vaqtning o’zida qancha mililitr dori ichish kerakligi, shuningdek, butun davolanish kursi uchun zarur bo’lgan dori-darmonlarning umumiy miqdori.
Xuddi shu dori turli dozalarda ishlab chiqarilishi mumkin. Kerakli dozani kasallik va uning og’irligiga qarab shifokor belgilaydi. Ammo, dorixonada har doim ham shifokor buyurgan kerakli dozada preparatni sotib olishning iloji yo’q. Bunday holda, preparatning kerakli dozasini mustaqil ravishda hisoblash kerak.
Og’irligi bo’yicha onlayn tabletkalarni dozalash kalkulyatori sizga matematik hisob-kitoblarni bajarishda yordam berish uchun mo’ljallangan.
Dori-darmonning kerakli dozasini hisoblash uchun bolaning vazni, bitta tabletkada faol moddaning miqdorini ko’rsatish kerak (odatda tabletkalarning qadoqlarida, shuningdek yo’riqnomada ko’rsatilgan). Shuningdek, ko’rsatmalarda siz preparatning kunlik yoki bir martalik dozasini va kuniga dozalar sonini topishingiz kerak.
Jadvalga barcha kerakli ma’lumotlarni kiritgandan so’ng, preparatning bir martalik dozasi hisoblanadi, ya’ni bir vaqtning o’zida qancha miqdordagi preparatni milligramm ichish kerak va qancha tabletkada kerakli miqdordagi faol moddalar mavjud.
Shuni yodda tutish kerakki, barcha tabletkalar qismlarga bo’linmaydi. Ushbu ma’lumotni preparat bo’yicha ko’rsatmalarda topish mumkin.
Hisoblagich termik shikastlangan bemorlarda Curreri formulasi bo’yicha energiya ehtiyojini va azot balansini hisoblaydi.
Formulalar
Kuygan bemorlarda energiya ehtiyojini hisoblash formulasi (ES) Curreri P. W. (1974)
16 dan 59 yoshgacha bemorlar uchun:ES (kkal/sutka) = 25 kkal х tana vazni (kg) + 40 kkal х % kuyish.
60 yoshdan katta bemorlar uchun:ES (kkal/sutka) = 20 kkal х tana vazni (kg) + 65 kkal х % kuyish.
Kuygan bemorlarda azot balansini hisoblash
Umumiy azotning chiqarilishi (g/sutka) = 24-soatlik AM х 1,25 + [0,1 х TY(m2) х % kuyish maydoni] + 2, bu yerda
AM (g) = siydikdagi mochevina (mmol/l) х sutkalik siydik hajmi (l) х 0,033
Oqsillar o’rtacha 15% azotdan tashkil topgan , 1 g oqsil 25 g skelet muskullarida mavjud. Bu shaklda, azot (g) = oqsil (g) : 6,25; yoki oqsil (g) = azot (g) x 6.25
Tana yuzasi Mosteller R. D. (1987) formulasiga asosan hisoblanadi:
TY(m2) = 0.016667 x bo’y (sm)0.5 x vazn (kg)0.5
Shunday qilib, umumiy formula kuygan bemorlarda oqsil sarfini hisoblaydi:
Sutkalik oqsil yo’qotilishi, g/sutka = ([[siydikdagi mochevina (mmol/l) х sutkalik siydik hajmi (l) х 0,033] х 1,25] + [0,1 х [0.016667 x bo’y (sm)0.5 x vazn (kg)0.5](m2) х % kuyish yuzasi] + 2) x 6.25,
Qo’shimcha ma’lumot
Oziqlanishni qo’llab-quvvatlashni me’yorlashtirish uchun haftada 1-2 marta azot balansini o’rganish maqsadga muvofiqdir.
O’rtacha energiya talabi kuniga 30-35 kkal / kg ni tashkil qiladi.
Oziq moddalarni parenteral yuborish yo’li bilan energiya ehtiyojlarini uglevodlar va yog’lar bilan 2: 1 nisbatda to’ldirish kerak.
Glyukoza uchun minimal kunlik talab 200 g.
Uglevodlarni 5 mg / kg * min dan yuqori miqdorda kiritish tavsiya etilmaydi – bu yog’li gepatozga va CO2 ning ortiqcha ishlab chiqarilishiga olib kelishi mumkin.
Yog’li emulsiyalarni kiritish darajasi 10% emulsiyalar uchun 100 ml / soat dan, 20% uchun 50 ml / soat dan oshmasligi kerak.
Protein yo’qotilishini kamaytirish uchun oqsil bo’lmagan kilokaloriyalarning oqsillarga nisbati 1 g protein uchun 25-35 kkal sifatida to’g’rilanishi tavsiya etiladi.
Aminokislota eritmalarini 100 mg / kg / soat dan oshmaydigan tezlikda yuborish tavsiya etiladi.
Curreri formulasi 16 yoshdan katta odamlar uchun javob beradi.